Orkide çiçeğini çok seviyor ama nasıl bakacağınızı bilmediğiniz için bu güzel çiçeğe yaşam alanlarınızda yer açamıyorsanız, orkide bakımı konusunda size bir rehber niteliğinde olacak yazımızı mutlaka okumalısınız.
Orkide çiçeğini tanımlayan iki kelime; zarif ve gösterişli. Narin yaprakları sayesinde çiçekler arasında belki de en narin görünüme sahip olan orkideler, aynı zamanda göz alıcı renkleriyle de bulunduğu her ortamda dikkatleri üzerine çekiyor. Birbirini tamamlayan bu zıt iki özellik, orkide çiçeğini de benzersiz kılıyor.
Bakımının zor olduğunu düşündüğünüz orkideleri, sağlıklı bir şekilde büyütebilmek oldukça mümkün. Orkide bakımı için gerekli aşamaları yerine getirdiğinizde, orkidenizin nasıl canlandığını ve çiçek vermeye başladığını göreceksiniz. Orkide çiçeğinin bakımı için ihtiyacınız olan tüm bilgileri sizin için derledik.
Renklerine ve Türlerine Göre Orkideler
Hemen herkesin sevdiği orkidenin birbirinden farklı türleri ve renkleri bulunur. 20 binden fazla türü bulunan orkidenin, en bilinen türü arasında Phalaenopsis geliyor. Kendi içinde de birçok alt türü bulunan bu orkideyi, büyük çiçek vermesi ile bilinen Cattleya takip ediyor. Mor rengi ile tanınan Spathoglottis de en beğenilen orkide türleri arasında yer alıyor. Renklerine göre türlerine ayrılan orkideler gibi, yaprak boyutlarına ve şekillerine göre farklı türlere ayrılan orkideler de bulunuyor. Orkide türleri arasında en büyük çiçeklere sahip olan Bulbophyllum göz alıcı görünümü ile dikkat çekiyor. Yapraklarının güvercine benzerliğinden dolayı Güvercin Orkidesi adını alan tür de, gösterişli yaprakları ile beğeni topluyor. Orchis, Brassia, Miltonia, Laelia, Catasetum, Vanilya ve daha fazlası… Birbirinden farklı orkide çeşitleri için ÇiçekSepeti’ni ziyaret edebilirsiniz.
Orkide Bakımı Nasıl Yapılır?
Çok sevdiğiniz orkidenizin sağlıklı bir şekilde büyümesini ve rengarenk çiçeklerini açmasını istiyorsanız, sizler için hazırladığımız bakım aşamalarını ve ipuçlarını içeren kılavuzumuzu incelemeye başlamalısınız!
- Orkide çiçeği bakımı için orkidenin yerini doğru konumlandırmakla işe başlayın.
Orkidenin güneş ışığı ile ilişkisini bilmeniz, orkidenizi konumlandıracağınız doğru yeri de bilmeniz demektir. Orkideler ışığı sever ancak bu doğrudan güneş ışığı alan bir yere konumlandırmak demek değildir. Orkidenizi güneş ışığını doğrudan almayan ama aynı zamanda aydınlık bir köşeye koyduğunuzda doğru yeri de bulacaksınız. Doğrudan güneş ışığı yansıyan orkidelerin yaprakları yanar. Bunu kontrol etmek için de yaprak rengini iyi bir şekilde gözlemlemeniz gerekir. Eğer yapraklar koyu tonda bir yeşil renginde ise orkideniz yetersiz ışık almış demektir. Açık renk yeşil renge sahip bir orkideniz varsa, konumunu sevmiştir ve yer değiştirmeniz gerekmez. Konumlandırma ile ilgili dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da orkidenizi kalorifer üzeri gibi alanlara koymamanız gerektiğidir. Ayrıca klimanın tam karşısında olmak isteyeceğinden de emin değiliz!
- Orkide bakımı konusunda doğru ilerlemek için oda sıcaklığına dikkat edin.
Orkideler genel olarak 17-25 derece sıcaklıkta sağlıklı olarak yetişir. Bu sıcaklık yaz ve kış aylarında değişkenlik gösterir. Yaz aylarında güneş ışığı ile arasında doğrudan sıcaklık almasını önleyecek bir engel konur. Tül perde gibi geçirgen olan malzemeler sayesinde orkideniz yeterli sıcaklığı alacaktır. Kış aylarında ise orkidenizin yer aldığını ortamın aydınlık olması yeterli olacaktır.
Sadece sıcaklık değil, bulunduğu ortamın nem ve hava dengesi de orkide bakımı konusunda oldukça önemlidir. Sıcak, kuru ve havasız ortamları hiçbir çiçek sevmez; orkide de öyle. Yaşam alanının sık sık havalandırılması, orkidenin yaşam ömrünü uzatır. Sadece yaz aylarında değil, kış aylarında da havalandırma yapmak önemlidir. Ancak bu sırada orkidenizin tıpkı güneş ışığı gibi rüzgarı da doğrudan almaması gerekir. Nemi çok seven bir tür olan orkide, yeterince nem almadığında ve nemli bir ortamda bulunmadığında kendi bünyesindeki suyu kullanmak için çiçeklerini döker ve bir süre çiçek açmaz. Bu nedenle hem bulunduğu ortamın nemli olmasına hem de orkidenin nemli kalmasına dikkat etmeniz gerekir.
- Orkide çiçeğinin sağlıklı bir şekilde büyümesi için sulama sıklığını iyi ayarlayın.
Orkidenizi doğru konumlandırdınız, yeteri miktarda havalandırdınız ve bulunduğu ortamın nemini iyi ayarladınız. Ama belki de en önemli adım, sulama miktarını ve yöntemlerini iyi bir şekilde uygulamanızdan geçiyor. Orkideler; genel olarak tropik veya yarı tropik bölgelerde, ağaçların üzerinde yaşar. Bu nedenle kökleri açıkta kalır ve havayla direkt temas edebilirler. Böylece hem havanın neminden hem de yağmur sularından faydalanabilirler. Ancak bu durum, orkidenin sık sık sulanması gerektiği gibi yanlış bir sonuca ulaşılmasına neden olur.
Genel olarak orkideler fazla suyu da fazla kuru kalmayı da sevmez. Bu nedenle 3 ve 7 günde bir orkidenizi sulamanız gerekir. Toprağın nem miktarından bu sulama sıklığını azaltıp artırabilirsiniz. Ayrıca yaz ve kış aylarında da mevsimsel koşulları göz önünde bulundurarak sulama miktarını ve sıklığını ayarlayabilirsiniz. Yaz aylarında 3 günde bir olacak şekilde su eklediğiniz orkidenize, kış aylarında haftada bir olacak şekilde su eklemeniz gerekir.
Orkide sulamak için uygulanabilecek birkaç yöntem bulunur. Daldırma yöntemi ile sulama ve dökme yöntemi ile sulama en bilinen sulama tekniklerindendir. Orkidenin nemi seven bir bitki olduğundan bahsetmiştik. Daldırma yönteminde de orkidenin saksını bir kova dolusu suya daldırarak gereken nemi ve suyu almasını sağlayabilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, suyun yapraklara temas etmesini önlemek olacaktır. Birkaç defa daldırarak tekrar edeceğiniz bu işlem sonucunda saksıyı süzerek orkidenizi yerine yerleştirebilirsiniz. Bir diğer yöntem ise dökme sulama yöntemidir. Bol su gerektiren bu işlemde de musluk altında orkidenizin yapraklarını koruyarak tüm saksıya su gelecek şekilde sulamaktır.
- Orkide yapraklarını budayarak yaşam kalitesini artırın.
Hemen herkes, orkidenin çiçeğini döktüğünde öldüğünü düşünür. Ancak orkide yıl içinde birkaç kez çiçek veren bir bitkidir. Bunu sağlamanın en önemli yolu da orkideyi doğru bir şekilde budamaktır. Orkideyi budayarak yeniden çiçeklenmesini kolaylaştırabilirsiniz. Orkideniz çiçeklerini döktükten sonra sapındaki boğum yerlerine dikkat edin. Saksının en altından başlayacak şekilde boğumları saymakla işe başlayın. 1, 2, 3… Üçüncü boğumun birkaç santimetre yukarısını belirleyin ve budama makasınız ile dikkatli bir şekilde kesin. Sonrasında iş size kalıyor! Doğru konum, doğru sulama, havalandırma ve nem aşamalarını takip ederek orkidenizin saplarından yeniden uzamaya başlamasını sağlayabilirsiniz.
Orkidenizin çiçeklenmesi ve çiçeklerini koruması 3 ya da 4 ay kadar sürer. Sonra yapraklarını dökecektir. Orkidenin sapının yeşil olması, çiçeğinizin canlı olduğunu gösterir. Eğer sapı kahverengi ise bu kısmı budama makası ile kesmeniz gerekir.
- Saksı değişimi ile orkide bakım aşamalarını tamamlayın.
Çoğu bitki gibi orkideler de yerlerinin çok sık değiştirilmesinden hoşlanmazlar. Ancak saksının küçük geldiği, köklerde çürüme görüldüğü, yanlış toprak kullanıldığı durumlarda saksı değişimi büyük önem taşıyor.
Çiçekleri tamamen biten orkidenizi birkaç gün öncesinde bol bol sulamanız gerekiyor. Bu sulama işlemi diğer tüm sulamalarınızdan daha fazla olmalı. Çünkü böylece kökler saksıdan daha kolay çıkacak. Aynı zamanda orkideniz bu değişim sırasında nemini de kaybetmemiş olacak. 1-2 gün sonra orkideyi ters bir şekilde saksıdan çıkarabilirsiniz. Köklerinde kalan eski toprağı ya da kullandığınız gübreyi temizledikten sonra çürük kökleri de ayırmanızı öneririz. Hasta olan kökler yeni saksıda da orkidenize zarar vermeye devam edecektir. Orkidenizi yeni saksınızın ortasına yerleştirin ve yerleştirdikten sonra özel toprak karışımını saksıya dökün. Özellikle değişimden sonraki birkaç gün büyük önem taşıyor. Orkidenizi gözlemleyerek neye ihtiyacı olduğunu anlayabilirsiniz.
Orkide Bakımı: Püf Noktalar
- Orkide bakımı evde nasıl olur? Doğru sulamayla! Sulamayı yukarıda belirttiğimiz tekniklere göre ve özellikle sabah saatlerinde yapmanızı öneririz. Akşam saatlerinde yapılan sulama bakteriyel ve mantar kökenli hastalıkların oluşmasına neden olur.
- Orkideniz boynunu bükmeye başladı. Peki onu nasıl eski gücüne kavuşturacaksınız? Buz ile! Yazın orkide bakımı yapmak istiyorsanız, sıcak ve kurak havadan dolayı boynunu büken orkidenizin saksısına birkaç parça buz ekleyebilirsiniz. Yavaş yavaş eriyen buz, toprağının ve köklerinin uzun süre nemli kalmasını sağlayacaktır.
- Evde orkide bakımı, yaz ve ve kış aylarında değişkenlik gösterir. Özellikle yaz aylarında uygulayabileceğiniz sulama yöntemleri arasında püskürtme yöntemini de ekleyebilirsiniz. Çiçeklerine gelmeyecek şekilde yapraklarına ve toprağına su püskürtebilirsiniz.
- Dendrobium orkide bakımı ya da Phalaenopsis orkide bakımı konularında kendinizi geliştirmek istiyorsanız, orkideniz için kullandığınız toprağın ve gübrenin besin değerlerinden emin olmanızı öneririz. Diğer orkide türleri ile aynı bakım aşamalarından geçen bu iki tür, doğru toprak ve gübre seçimi ile size uzun süre eşlik edecektir.
- Orkidenizin suya doyup doymadığını öğrenmek için parmağınızı yarısına kadar saksının içine sokabilirsiniz. Eğer saksı harcı kurumuşsa, orkidenizi sulama zamanı gelmiş demektir.
- Sulama zamanını doğru tespit edebilmeniz için önerdiğimiz diğer bir yöntem de kök rengini gözlemlemektir. Eğer parlak ve canlı bir yeşil rengine sahip kökler görüyorsanız, orkidenizin suyu yeterlidir ve sulama zamanı gelmemiştir. Ancak renk açık ve grimsi ise bu durum sulama yapmanız gerektiğini gösterir.
- Beyaz orkide bakımı, mor orkide bakımı, mini orkide bakımı… Orkidelerin renkleri ve türleri değiştikçe bakım aşamalarının da değiştiğini düşünebilirsiniz. Hemen her orkidenin bakım aşamaları aynıdır. Genel olarak tropikal iklimde yetişen orkideleri birbirinden ayırt etmeden aynı koşullarda yetiştirebilirsiniz. Böylece yaşam alanlarınızda rengarenk orkidelere yer verebilirsiniz.
- Eğer orkideniz bir cam fanus içerisinde ise, sulama sırasında dikkat etmeniz gereken küçük bir püf noktası bulunuyor. Cam fanusta orkide bakımı yapmak için sulamadan önce parmağınızla toprağı kontrol etmeniz gerekir. Cam fanus içerisinde yetişen orkideler, diğer orkidelere göre farklı zaman aralıklarında suya ihtiyaç duyar. Çünkü fanus içerisindeki nem, topraklarının da nemli kalmasına olanak sağlar. Eğer toprak nemli ise sulama yapmanız gerekmez.
- Orkidenizin uç kısımlarında oluşan minik orkidelerin adı keiki’dir. Orkide bakımı ve çoğaltılması için en pratik yöntemlerden biri, keiki orkideleri gövdeden dikkatli bir şekilde ayırarak orkide toprağı ile hazırlanmış bir saksıya dikmek ve can suyunu vermektir.
Orkide bakımı evde nasıl olur, kuruyan orkide bakımı nasıl olmalı, orkide kök bakımı konusunda dikkat edilmesi gerekenler, orkide türleri, orkide bakım suyu, budama, saksı değişimi konusundaki ipuçlarımızı dikkate alarak ev ortamında sağlıklı orkide yetiştirmek mümkün. Çiçekler ve bakımları konusunda bilgi almak için diğer yazılarımızı ziyaret edebilirsiniz.
Orkide Bakımı: Sıkça Sorulan Sorular
Orkide evde nerede durmalı?
Evde güneş ışığını direkt almayan, aynı zamanda karanlıkta da kalmayan köşelerde konumlandırılabilir. Aynı zamanda bulunduğu ortamın sıcak ve kurak olmaması, nemli ve yeterli düzeyde havalandırılması gerekir. Dilerseniz perde tülü önünde konumlandırabilirsiniz. Yaz aylarında orkideyi doğu cephesine bakan yerlerde konumlandırarak maksimum oranda güneş ışığını almasını sağlayabilirsiniz. Kış aylarında ise güney cepheye bakan bir yerde konumlandırabilirsiniz. Eğer bir bahçeniz varsa, orkidenizi zaman zaman havalandırmak için bu bahçeye çıkarabilirsiniz. Bahçe ürünleri sayesinde orkidenizin ve diğer tüm bitkilerinin bakımını kolayca yapabilirsiniz.
Kışın orkide bakımı nasıl yapılmalı?
Kış geldiğinde “Orkide bakımı nasıl olur?” soruları artmaya başlar. Kış aylarında çalışan kaloriferler, orkidelerin köklerinin susuz kalmasına neden olur. Susuz kalan orkidelerin sonrasında yaprakları sararıyor ve çiçekleri düşüyor. Kış aylarında haftada 2 gün daldırma yöntemi ile orkidelerinizi sulayabilirsiniz. Sıcak havadan hoşlanmayan orkidelerin soğuk havadan da aynı şekilde hoşlanmadığını unutmamanız gerekir. Bu nedenle kışın orkide bakımı yaparken, orkidenin bulunduğu ortamın sıcaklığının 17 derecenin altına düşmemesine özen gösterin. Kış aylarında orkide ile renklendirdiğiniz evinizi diğer bahçe ürünleriyle de zenginleştirebilir ve kendi kış bahçenizi oluşturabilirsiniz.
Yazın orkide bakımı nasıl yapılmalı?
Orkideler nemi çok seven bitkilerdir. Yaz aylarında su ve nem kaybı yaşayan orkideleri canlandırmak ve orkide çiçek bakımı yapmak için en iyi yöntem püskürtme yolu ile onları sulamaktan geçiyor. Çiçeklerine değdirmeden yapacağınız bu sulama yöntemi sayesinde gün içinde kaybettikleri suyu geri kazanan orkidelerinizin ömrü de uzun olacaktır. Bu püskürtme yöntemini günde bir ya da 2 günde bir yapmanız önerilir. Ayrıca çok sıcak ve kuru dönemlerde de haftada bir gün ya da 10 günde bir gün olacak şekilde banyoda su içerisinde bekletmek de orkidenizin sağlıklı bir şekilde yaşamını sürdürmesini sağlayacaktır. ÇiçekSepeti’nde farklı sulama ürünlerini bulabilir ve orkidenizi en doğru şekilde sulayarak büyütebilirsiniz.
Orkide kök bakımı nasıl yapılır?
Aşırı nem, sıcak veya soğuk ortam, sulama azlığı ya da sıklığı orkidenizin köklerinin çürümesine neden olur. Bu da orkidenizin hastalandığını gösterir. Peki hastalanan ve çürüyen köklere sahip orkide bakımı nasıl olmalı? Öncelikle işe kökleri temizlemekle başlayın. Kökleri budama makasıyla kestikten sonra şeffaf bir saksıya köklerini kaplayacak kadar su koyun ve orkidenizi yerleştirin. Şeffaf saksıda durması, güneş ışığını dolaylı yoldan almasını kolaylaştıracak ve yeni köklerin yeşermesini sağlayacaktır. Orkidenizi yeniden köklendirmek ve büyümesini sağlamak için kullanacağınız saksı çeşitlerini ÇiçekSepeti’nde bulabilirsiniz. Birkaç gün boyunca köklerin gelişimini takip ettiğinizde, yeni köklerin çıktığını göreceksiniz. Yeni kökler oluştuktan sonra orkide toprağı ile birlikte çiçeğinizi saksıya yerleştirebilirsiniz.
